11 april – 20 september 2024

Tentoonstelling van het Geschichtsforum Schleiden: "Die mit dem Adel der Geburt den Adel der Gesinnung stets vereinigten"

terug naar overzicht

Tentoonstelling van het Geschichtsforum Schleiden: "Die mit dem Adel der Geburt den Adel der Gesinnung stets vereinigten" - "Diegenen die altijd de adel van geboorte met de adel van gedrag konden verenigen"

Dit citaat van de (Katholieke) priester Carl Wilhelm Peters uit 1914 verwijst naar de activiteiten van het Huis Arenberg in Schleiden. De formulering komt misschien te enthousiast over, maar de verdiensten van de Arenbergs voor Schleiden kunnen niet onderschat worden.
Dit zal getoond worden in de tentoonstelling:

1773 tot 2023: 250 jaar Arenberg in Schleiden
in het gemeentehuis van Schleiden
Opening op 11 april om 18.30 uur

Dr. Norbert Toporowsky heeft, met de steun van zijn collega's van het Geschichtsforum Schleiden, een groot aantal stukken samengebracht die de verdiensten tonen van de Hertogen van Arenberg (en vooral hun echtgenotes) voor Schleiden.
De tentoonstelling vertelt niet alleen de geschiedenis van het adellijke huis, maar ook die van de stad: de Protestantse kerk, de Rentei (het administratief gebouw van de familie) en het ziekenhuis, om maar drie opvallende voorbeelden te noemen, zijn terug te voeren op de inspanningen van de Arenbergs. Dat Schleiden een districtsstad werd, dat een versterkte brug over de rivier Olef aan de voet van de Ruppenberg voor het eerst de wandeling door het Gangfort bespaarde, dat de ramen van de Katholieke kerk voor verval behoed werden - dat alles was het resultaat van het werk van de familie Arenberg.

Naast de illustraties van de regenten worden in de tentoonstelling verschillende kaarten van landmeters van Arenberg en andere cartografen gebruikt om het hele gebied onder Arenberg weer te geven. Plannen van de kasteelmolen, de kolenloodsen en de ijzerfabriek in Wiesgen uit de 19e eeuw bewijzen hoezeer de Hertogen zorg droegen voor de details, ook al kwamen ze zelf niet vaak in het kleinste districtsstadje van het Rijnland. Het is daarom misschien een verrassing dat Hertog Prosper Ludwig overwoog om zich permanent in Schleiden te vestigen. De plannen om het kasteel te herbouwen die bij deze gelegenheid ontstonden, zijn natuurlijk opgenomen in de tentoonstelling, hoewel ze nooit werden gerealiseerd. In dit verband moet ook een andere familie worden vermeld: de familie Poensgen, die van partners tot concurrenten van de Arenbergs uitgroeide. De verwezenlijkingen van de familie Arenberg op het gebied van de herbebossing van de Eifelbossen nemen een bijzondere plaats in, aangezien daaruit het bedrijf Arenberg-Schleiden GmbH is gegroeid met hun administratieve zetel in de Arenbersgtraße.  

Ook al trokken de hertogen zich na 1860 grotendeels terug in België, hun bezoeken aan de Eifel waren altijd het onderwerp van reportages in de plaatselijke krant. Daarnaast is het minder bekend dat een kleinzoon van de eerder genoemde Hertog Prosper Ludwig rond 1900 als lid van het Pruisische Huis van Afgevaardigden de belangen van het district Schleiden behartigde. De geschiedenis van de Arenbergs in Schleiden eindigde niet met de verkoop van het kasteel aan de Orde van de Lazaristen in 1920 - de sporen ervan zijn vandaag nog steeds herkenbaar.

250 jaar Arenberg in Schleiden - 250 jaar Schleiden in het licht van Arenberg


Het wapen van Arenberg en Lobkowitz is vandaag de dag nog te zien boven het voormalige ziekenhuis, dat in 1854-1856 werd geschonken door Hertog Prosper Ludwig von Arenberg en zijn vrouw Ludmilla von Lobkowitz.

Deze zandstenen fries is nog te zien bij de ingang van de boswachterij van de maatschappij Arenberg-Schleiden GmbH in Schleiden. Het is een van de weinige restanten van het voormalige kasteel Aremberg, dat in de 19e eeuw werd verwoest. Carl Poensgen bracht het naar Schleiden, waar het werd opgeslagen in de Rentei, het administratief gebouw van de Arenberg-Schleiden GmbH, tot dit gedeeltelijk werd afgebroken.

Flyer