Het "oude", rechtstreeks aan de keizer ondergeschikte hertogdom Arenberg in de Eifel bestond van de vroege Middeleeuwen tot aan de vrede van Lunéville in 1801. Het verdween toen de linkeroever van de Rijn volledig door Frankrijk werd geannexeerd. De hertog van Arenberg had in de Rijksdag van het Heilige Roomse Rijk der Duitse Natie meerdere stemmen. Als hertog van het slechts aan de keizer ondergeschikte hertogdom Arenberg had hij een grote inbreng in de rijksvorstenbank. Via zijn bezittingen Schleiden en Saffenburg had hij ook twee stemmen in de collectieve stem van de gravenbank van Westfalen. Het hertogdom Arenberg was maar klein in vergelijking met de enorme feodale gebieden, heerlijkheden, baronieën, graafschappen, vorstendommen en hertogdommen die de familie later in haar geschiedenis in de Nederlanden verwierf. Wetenschappelijk onderzoek, zoals bijvoorbeeld de door de universiteit van Namen uitgevoerde kartering van de invloed van de grote families in de streek tussen de Maas en de Moezel voor 1518, heeft dat goed zichtbaar gemaakt.

Ondanks de verkoop van de meeste Noord-Nederlandse landgoederen door Karel van Arenberg en Anne van Croy in de jaren 1610-1617, werden de feodale gebieden van Arenberg in de katholieke Nederlanden en het huidige Noord-Frankrijk in de loop der tijden steeds verder uitgebreid.

Men kan zich terecht afvragen of de hertogen zich op basis daarvan niet beter aan de uitbreiding van hun eigen soevereine macht hadden gewijd, in plaats van al hun energie te besteden aan trouwe dienstbaarheid aan keizer en kerk.

Grootte en bevolkingsaantal van het oude hertogdom Arenberg

(Volgens Genealogisches Reichs-und Staats-Handbuch, 1804, Volume 2)
-Deze cijfers werden gebruikt voor het Verdrag van Lunéville op het Congres van Wenen-

• Hertogdom Arenberg
  1,5 vierkante mijl of 84.375 km² voor 2.918 inwoners
  (1 Duitse vierkante mijl = 56,25 km²)
• Lordship of Kerpen-Kasselburg
  84.375 km² voor 3,505 inwoners
• Lordships of Gillenfeld and Fleringen
  28.125 km² voor 784 inwoners
• Lordship of Kommern with Mechernich and Hartzheim
  42.128 km² voor 1.216 inwoners
• Lordship of Saffenburg
  42.128 km² voor 1.574 inwoners
• County of Schleiden
  140.625 km² voor 4.887 inwoners

Totaal: 14,484 inwoners, 422 km² of 7,5 vierkante Duitse mijlen